Khu tưởng niệm Gạc Ma ở tỉnh Khánh Hòa lưu giữ những kỷ vật của 64 chiến sĩ đã hy sinh bảo vệ chủ quyền biển đảo, trong đó còn giữ lá thư cuối cùng của liệt sĩ Nguyễn Văn Phương gửi về gia đình trước lúc hy sinh.
Những ngày tháng 3, hàng trăm người dân cùng thân nhân các liệt sĩ đến Khu tưởng niệm Gạc Ma tại huyện Cam Lâm (Khánh Hoà) để dâng hương tưởng nhớ 64 chiến sĩ hải quân Việt Nam.
Khu tưởng niệm Chiến sĩ Gạc Ma rộng 2,5ha, được khánh thành năm 2017 là nơi lưu giữ di ảnh, hiện vật của 64 chiến sĩ hy sinh trong trận hải chiến giữ Gạc Ma (quần đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa), cách đây 37 năm.
Điểm nhấn khu tưởng niệm có chủ đề “Những người nằm lại phía chân trời”. Gần đó là biểu tượng “Vòng tròn bất tử” của các chiến sĩ Gạc Ma cùng tinh thần bất khuất, dũng cảm của các chiến sĩ đã ngã xuống vì biển đảo của Tổ quốc.
Tháng 3 về, hàng trăm người đến Khu tưởng niệm Gạc Ma tưởng nhớ 64 chiến sĩ hải quân Việt Nam. Ảnh: Xuân Ngọc
Ngoài ra, nơi đây còn có bảo tàng ngầm diện tích 860m2, với điểm nhấn là khu trưng bày di ảnh, hiện vật của 64 chiến sĩ hy sinh trong trận chiến giữ Gạc Ma. Nhiều kỷ vật như mũ cối, bộ quân phục hải quân bạc màu, đôi dép bộ đội, chiếc radio hay những lá thư viết vội của các anh gửi về gia đình trước ngày lên đường ra đảo.
Bên trong bảo tàng ngầm trưng bày và lưu giữ kỷ vật của 64 liệt sĩ. Ảnh: Xuân Ngọc
Bức thư cuối cùng của liệt sĩ gửi gia đình
Tham quan bảo tàng ngầm, nhiều người xúc động khi đọc bức thư cuối cùng của liệt sĩ Nguyễn Văn Phương viết ngày 6/3/1988 tại Cam Ranh, trước khi xuống tàu đi Gạc Ma. Lá thư đã úa vàng theo thời gian. Trong thư, liệt sĩ Phương đã gửi lời chúc gia đình luôn mạnh khỏe, sản xuất tốt, thu nhiều thắng lợi.
“Từ nay, con không viết thư về nữa, vì công việc bận, bưu điện lại quá xa… Gia đình cứ yên tâm, đừng nghĩ ngợi nhiều cho con và con ra đi sẽ không hẹn ngày về. Bao giờ về là về thôi…”, trích từ bức thư của liệt sĩ Nguyễn Văn Phương.
Hai ngày sau khi bức thư đến được tay của cha liệt sĩ Phương là ông Nguyễn Văn Mạo là lúc ông hay tin con trai hy sinh. Lá thư được gia đình cất giữ, sau đó bàn giao cho khu tưởng niệm trưng bày.
Bên cạnh đó, yếm áo quân phục Hải quân và Huy chương chiến công của liệt sỹ Lê Văn Xanh, hay ba lô và khăn len của liệt sĩ Nguyễn Văn Thành sử dụng trong chuyến công tác và dải cầu vai áo quân phục của liệt sĩ Cao Xuân Minh được lưu giữ.
Lá thư cuối cùng của liệt sĩ Nguyễn Văn Phương gửi gia đình đang được lưu giữ. Ảnh: Xuân Ngọc
Song song đó, bức ảnh cưới của liệt sĩ Đinh Ngọc Doanh (Phó đảo Gạc Ma – Lữ đoàn 146) cùng vợ Đỗ Thị Hà tại phường Cam Nghĩa, thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa được trưng bày tại bảo tàng.
Chia sẻ với PV VietNamNet bà Hà cho biết, 2 người tổ chức hôn lễ vào đầu năm 1986. Sau lễ cưới, chồng bà nhận nhiệm vụ ra Trường Sa và mãi mãi không về. Con gái đầu lòng của họ được đặt tên là Đinh Thị Mỹ Lệ.
Bà nhớ lại, một năm sau ngày chồng hy sinh, kẻ trộm vào nhà thấy cái rương khuân đi mất. Bà Hà cứ quanh quẩn tìm, xem trộm có vứt lại cuốn nhật ký còn lưu nét bút của chồng không nhưng không thấy. May mắn, bà giữ lại được 6 tấm ảnh cưới.
Ảnh cưới của liệt sĩ Đinh Ngọc Doanh (Phó đảo Gạc Ma – Lữ đoàn 146) cùng vợ Đỗ Thị Hà tại phường Cam Nghĩa, thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: Xuân Ngọc
Cùng đơn vị tới khu tưởng niệm dâng hương, thiếu tá Nguyễn Tiến Xuân (công tác tại Vùng 4 Hải quân) là con trai của liệt sĩ Nguyễn Mậu Phong cũng không giấu được xúc động. Thiếu tá Xuân cho biết, anh cũng là người lính, từng đi Trường Sa, qua nơi cha đã hy sinh. Mỗi lần như thế hoặc khi nhìn lại di vật của cha và đồng đội, anh cảm thấy rất tự hào.
